فصل سوم کتاب ازقصه تا مثل

قصه ها و مثل ها

سومین بخش کتاب #ازقصه_تامثل ، قصه ها و مثل ها » نام دارد. این بخش که بیشترین حجم کتاب را شامل می شود، دربردارنده ی آن دسته ازضرب المثل های #امثال_و_حکم دهخداست که در ذیل هر مثل، قصه ی کوتاه مربوط به پیدایش آن آمده است.
#قصه ها و مثل های بخش مذکور از تنوع موضوعی قابل ملاحظه ای برخوردارند. مضامین #اخلاقی ، #اجتماعی ، #طنز و #تاریخی عمده ترین موضوعات قصه مثل های بخش سوم از کتاب حاضر است که هریک به نوعی در زیر پوسته ی طنز و سرگرم کننده ی خود، پندی لطیف و نکته ای ظریف را گوشزد می کند.
نکته ی قابل تأمل دیگر،این است که شخصبت ها و طبقات مختلف جامعه در جای جای ضرب المثل های کتاب، حضوری پررنگ دارند. حاکمان، قاضیان، درباریان، پزشکان، کسبه و اهل بازار, مردم عادی از زن ومرد گرفته تا کودک و پیر و جوان و حتی حیوانات, همه وهمه در صفحات مختلف کتاب حاضر می شوند و به ایفای نقش می پردازند.
البته باید توجه داشت که برخی از این شخصیت ها افراد ناشناس و عده ای دیگر، از اشخاص حقیقی، دینی و تاریخی می باشند.
#پیامبرانی مثل حضرت #محمد ، #عیسی ، #سلیمان و.، پادشاهانی نظیر #انوشیروان ساسانی، شاه #عباس_صفوی، ،#کریم_خان زند، سلطان #محمود_غزنوی و وزرای آنها همچون #بزرگمهر حکیم و خواجه حسن #میمندی ، ادیبانی مانند #سعدی و خواهرزاده اش #ملاقطب_شیرازی و دیگر اشخاص سرشناسی _که هویت حقیقی آنها درهاله ای از ابهام است_ همانند #ملانصرالدین و #جحی و دهها شخصیت دیگر از جمله افراد حاضر در کتاب ازقصه تا مثل هستند.
در پایان باید توجه داشت که ضرب المثل های این کتاب _که گلچینی از مثل های ناب #فارسی است_ همگی برآمده از متن اجتماع هستند به همین علت، طبقات مختلف جامعه درآنها حضوردارند و با داستانهای خود، گاه ما را سرگرم می کنند، گاه پند واندرزمی دهند وگاه به تفکر وا می دارند . بدین ترتیب مثلهایی بی شمار با موضوعاتی گوناگون ازخود به یادگارمی گذارند که این خود نشان دهندۀ قدرت زبان فارسی وعظمت آن است؛چنان که محققان می‌گویند، هرچه تاریخ تمدن ملتی کهن تر باشد، حادثه های بیشتری درآن رخ داده است ومثلهای بیشتری درآن به وجود آمده اند. دراین میان، امثال وحکم فارسی به دلیل کثرت وتنوعی که دارد، بیانگرتمدن بزرگ ایران زمین ومردم مجرب آن است. » (ازقصه تامثل، ص 12).